W każdej firmie bez względu na jej wielkość ważne jest panowanie nad produkcją i kosztami z nią związanymi, w zapanowaniu nad takimi informacjami może pomóc narzędzie do rozliczania kosztów produkcji jakim jest na przykład Excel. Oczywiście nie jest on wykorzystywany tylko do tego, jednak z tym programem komputerowym rozliczanie kosztów produkcji może być o wiele łatwiejsze, zazwyczaj firmy zatrudniają do tego osoby doświadczone, które bardzo dobrze wiedzą jak taką ewidencję prowadzić.
W ogólnym pojęciu koszty produkcji obejmują koszty bezpośrednio powiązane z danym produktem, a także te które są pośrednio ponoszone w związku z wytworzeniem produktu.
Koszty produkcji możemy podzielić na bezpośrednie i pośrednie, bezpośrednie to takie do których zaliczamy: wartość zużytych materiałów, koszty pozyskania i przetworzenia ich, inne koszty poniesione, które są związane z dostarczeniem produktu do miejsca produkcji i stanu, w którym znajduje się produkt w dniu gdy jest on wyceniany. Koszty produkcji pośrednie to nic innego jak zmienne koszty pośrednie produkcji oraz część kosztów stałych produkcji.
Należy pamiętać, że rozliczanie kosztów produkcji zależy od wielkości przedsiębiorstwa produkcyjnego i dzięki ustawie o rachunkowości trzeba dostosowywać rozwiązania ewidencji i rachunku kosztów do potrzeb jednostki, dlatego też koszty trzeba rozliczać albo tylko na kontach zespołu 4 albo też na kontach zespołu 5. Krótkie wyjaśnienie:
– zespół 4 (koszty według rodzajów i ich rozliczenie)
– zespół 5 (Koszty według typów działalności i ich rozliczenie)
W małych zakładach produkcyjnych zazwyczaj wystarczy prowadzić ewidencję kosztów tylko według rodzaju na kontach zespołu 4, ze względu na ich mało skomplikowany proces produkcyjny. W dużych przedsiębiorstwach z bardziej rozbudowanym procesem produkcji wymagane jest prowadzenie bardziej złożonej ewidencji, co oznacza wykorzystywanie kont zespołu 4 i 5.
Rozliczanie kosztów w przedsiębiorstwach produkcyjnych mogą być prowadzone według:
– rodzaju kosztów – metoda polegająca na podziale kosztów według rodzaju
– miejsc powstawania kosztów – metoda polegająca na podział kosztów ze względu na miejsce gdzie są one wytwarzane (hale produkcyjne, wydziały produkcyjne)
– nośników kosztów – polega na podziale kosztu ze względu na produkty, które je wytwarzają
Wiele firm aby zmniejszyć koszty produkcji zaczyna wprowadzać działania mające na celu optymalizację produkcji, gdzie minimalizacja odpadów ma duże znaczenie. Redukując odpady można zwiększyć, na przykład ilość wyprodukowanych sztuk produktu. Odpady można także przekształcać w inny produkt lub sprzedawać je innym firmom, które akurat potrzebują danego surowca. Minimalizacja odpadów ma też na celu zmniejszenie szkodliwych śmieci wyrzucanych w nieodpowiednich miejscach, które zanieczyszczają nasze środowisko.
Aby firma mogła wyłapywać okazje optymalizacyjne dla własnej produkcji niezbędna jest analiza kosztów ponoszonych w celu wytworzenia produktu, a nawet jego dostarczania do klienta.
